Pijn aan de Achillespees
Pijn aan de Achillespees komt veel voor bij sporters, en met name bij (beginnende) hardlopers.1,2 Het komt echter ook voor bij mensen die niet sporten. De pijn bevindt zich in 55-65% van de gevallen in het middelste deel van de pees (de midportion), zo’n 2 tot 6 cm vanaf de hiel. In de overige gevallen zit de pijn bij de aanhechting op het hielbeen, en kan er naast een peesprobleem ook sprake zijn van een met vocht gevulde slijmbeurs.1,3 Waar de pijn vandaan komt, kan goed onderzocht worden met echografie.
Vaak voelen mensen een verdikking in de pees, die van buitenaf soms goed zichtbaar is. De pijn en stijfheid treden vooral op bij opstaan uit bed of na een tijdje zitten, en bij het starten van het sporten. Meestal zwakt na het warm worden de pijn af, maar deze wordt vaak weer erger naarmate men langer sport.
Ook worden hierdoor de krachten vanuit de kuitspier minder goed doorgeleid naar de voet, waardoor de afzet tijdens wandelen en hardlopen minder krachtig is.1
Er is in de meeste gevallen geen sprake van een ontsteking, hoewel het wel vaak een peesontsteking genoemd wordt.1,4
Overgewicht is een factor die het risico verhoogt op een Achillespees tendinopathie. Echter, de belangrijkste oorzaak die gevonden wordt, is een veranderde manier van afwikkelen van de voet als gevolg van een of meerdere bewegingsbeperkingen in de enkel- of voetgewrichten.1,5
In een studie uit 2012 wordt bij een groot aantal atleten met achillespeesklachten een veranderde rotatieas van het enkelgewricht gevonden in vergelijking met de enkelgewrichten van atleten zonder achillespeesklachten. Wanneer een gewricht om een andere rotatieas dan ‘normaal’ beweegt, is de beweeglijkheid van het gewricht verminderd.Dit leidt tot een verandering in de bewegingen van de voet tijdens de afwikkeling. De Achillespees wordt hierdoor anders belast, wat kan leiden tot weefselschade in de pees (de tendinopathie).5
Bult op de Achillespees
De verdikking in de Achillespees wordt veroorzaakt door een verlies aan chemische dwarsverbindingen in de pees, die normaal gesproken de peesvezels bij elkaar houden. De pees trekt hierdoor vocht aan, wat de bult veroorzaakt. Hiermee verliest de pees zijn treksterkte, waardoor deze sneller overbelast raakt. Dit wordt een tendinopathie genoemd.Ook worden hierdoor de krachten vanuit de kuitspier minder goed doorgeleid naar de voet, waardoor de afzet tijdens wandelen en hardlopen minder krachtig is.1
Er is in de meeste gevallen geen sprake van een ontsteking, hoewel het wel vaak een peesontsteking genoemd wordt.1,4
De oorzaak van een Achillespeesblessure
Er bestaan meerdere risicofactoren voor het krijgen van een Achillespeesblessure. Vaak is er niet slechts één oorzaak aan te wijzen, maar is het een combinatie van meerdere factoren die maakt of iemand een probleem met de Achillespees krijgt.Overgewicht is een factor die het risico verhoogt op een Achillespees tendinopathie. Echter, de belangrijkste oorzaak die gevonden wordt, is een veranderde manier van afwikkelen van de voet als gevolg van een of meerdere bewegingsbeperkingen in de enkel- of voetgewrichten.1,5
In een studie uit 2012 wordt bij een groot aantal atleten met achillespeesklachten een veranderde rotatieas van het enkelgewricht gevonden in vergelijking met de enkelgewrichten van atleten zonder achillespeesklachten. Wanneer een gewricht om een andere rotatieas dan ‘normaal’ beweegt, is de beweeglijkheid van het gewricht verminderd.Dit leidt tot een verandering in de bewegingen van de voet tijdens de afwikkeling. De Achillespees wordt hierdoor anders belast, wat kan leiden tot weefselschade in de pees (de tendinopathie).5
De behandeling van een Achillespeesblessure
De manier waarop een Achillespeesblessure moet worden behandeld, hangt mede af van het stadium waarin de klacht zich bevindt. In het begin stadium van relatieve rust nodig zijn, maar al in een vroeg stadium is oefenen van de pees belangrijk. Dit kan al door met de voorvoet op de onderste traptrede te gaan staan, en dit 4 tot 5 keer 40 tot 60 seconden vast te houden.6 Gaandeweg kan dit opgevoerd worden naar een dynamische oefening, waarbij je de hiel in een rustig tempo omhoog en omlaag beweegt.1Manuele therapie
Om er echter voor te zorgen dat de afwikkeling weer normaal verloopt, is het absoluut noodzakelijk om de beweeglijkheid in de enkel- en voetgewrichten te herstellen. Dit kan met behulp van passieve mobilisaties, uitgevoerd door de in voeten gespecialiseerde manueel therapeut. Daarnaast helpen lenigheidsoefeningen voor thuis om de teruggewonnen beweeglijkheid te onderhouden en verder te bewegen.
Over de auteur van dit artikel
Dit artikel over de Achillespeesblessure is geschreven door Rob Donkers. Hij is fysiotherapeut, manueeltherapeut (MSc), echografist en eigenaar van De Gangmakerij. Tijdens zijn masterstudie manuele therapie, waarvoor hij cum laude slaagde en de titel Master of Science ontving, deed hij wetenschappelijk onderzoek naar enkel- en voetproblemen.
Literatuur
- Martin RL, Chimenti R, Cuddeford T, Houck J, Matheson JW, McDonough CM, Paulseth S, Wukich DK, Carcia CR. Achilles Pain, Stiffness, and Muscle Power Deficits: Midportion Achilles Tendinopathy Revision 2018. J Orthop Sports Phys Ther. 2018 May;48(5):A1-A38
- Van Gent RN, Siem D, van Middelkoop M, van Os AG, Bierma-Zeinstra SM, Koes BW. Incidence and determinants of lower extremity running injuries in long distance runners: a systematic review. Br J Sports Med. 2007 Aug;41(8):469-80
- Egger AC, Berkowitz MJ. Achilles tendon injuries. Curr Rev Musculoskelet Med. 2017 Mar;10(1):72-80
- Magnan B, Bondi M, Pierantoni S, Samaila E. The pathogenesis of Achilles tendinopathy: a systematic review. Foot Ankle Surg. 2014 Sep;20(3):154-9
- Reule CA, Alt WW, Lohrer H, Hochwald H. Spatial orientation of the subtalar joint axis is different in subjects with and without Achilles tendon disorders. Br J Sports Med 2011;45:1029–1034
- Cook JL. Rehabilitation of tendinopathy: where to from here? Br j Sports Med 2013;47:e2
Recent
Voetnoot 11
Wij van De Gangmakerij hechten veel waarde aan betrouwbare samenwerkingspartners. Een van die partners is de winkel Barefoot and More, gespecialiseerd in barefoot- en minimalistische schoenen. In dit gastblog laten wij je kennismaken met de grondleggers van deze mooie zaak in Arnhem.
Voetnoot 10
Voeding krijgt steeds meer aandacht als het gaat om de invloed op onze gezondheid. Dat is niet zo vreemd, aangezien zowel de kwaliteit van voeding is veranderd, alsook dat steeds meer wetenschappelijk onderzoek aantoont wat de invloed is van voeding op onze gezondheid én dat voeding niet voor iedereen hetzelfde zal zijn. In dit blog legt Olaf van der Zanden nieuwe inzichten uit in het licht van het herstel van voetklachten.
Metatarsalgie betekent letterlijk ''pijn in de voorvoet''. De term wordt daardoor vaak gebruikt voor alle vormen van voorvoetpijn, en is daardoor een soort containerbegrip. Er wordt vooral gesproken van metatarsalgie wanneer de pijn zich onder de kopjes van het 2e, 3e en/of 4e middenvoetsbeentje bevindt. In dit artikel zet ik uiteen wat er vanuit de wetenschappelijke literatuur bekend is voor metatarsalgie, en hoe ik mensen met voorvoetpijn onderzoek en behandel.
De fascia plantaris (de peesplaat onder de voet) en de grote teen zijn anatomisch en functioneel met elkaar verbonden. Fasciitis plantaris of ''hielspoor'' (of liever fasciopathie plantaris) en hallux valgus (een scheve grote teen) zijn vaak voorkomende voetklachten. Uit een recente studie blijken deze twee aandoeningen ook nog eens sterk met elkaar te maken te hebben.
Bij 33% van de enkelblessures die zich melden bij de spoedeisende hulp, blijkt het te gaan om een breuk. Om onnodige blootstelling aan röntgenstraling te vermijden, bestaat er een accurate manier om zelf te beoordelen of er wel of geen breuk aanwezig is na een val of verzwikking. In dit artikel lees je hoe je zelf een breuk kunt uitsluiten.
Voetnoot 9
Als hardloper wil je naast genieten natuurlijk ook zo lang mogelijk blessurevrij lopen. Hoewel er al heel veel wetenschappelijk onderzoek is gedaan naar allerlei factoren, blijken er maar twee oorzaken echt ertoe te doen: het te snel opvoeren van de loopafstand, en een eerdere blessure hebben gehad. Een 5D hardloopanalyse kan bij beide factoren een belangrijke meerwaarde leveren om zo lang mogelijk blessurevrij te lopen. Welke pluspunten dat zijn, lees je in dit artikel.